ADHD (Attention-deficit/ hyperactivity disorder) is een neurologische gedrag-, en aandachtstoornis van uiteenlopende oorsprong.
De aandoening is karakteristiek te herkennen aan een (vrijwel steeds ) aanwezige aandacht-, en concentratiestoornis en/of overmatige activiteit en impulsiviteit. Voor het stellen van de diagnose ADHD is het essentieel dat:
- bovenvermelde karakteristieke symptomen al aanwezig zijn voor de leeftijd van 12 jaar;
- dat er sprake is van afwijkend gedrag zowel thuis maar ook op school en bij overige sociale activiteiten
- en dat er een duidelijk negatief effect is op de cognitieve-, en gedragsontwikkeling.
Moeite om de aandacht vast te houden, overmatige bewegingsactiviteit, impulsiviteit en een lage frustatiedrempel zijn bij een kind met ADHD van 3-5 jaar niet anders dan bij oudere kinderen met ADHD van lagere school leeftijd (6 tot 12 jaar).
De exacte oorzaak van ADHD is niet bekend. Mogelijk spelen meerdere factoren tezamen een rol. Behalve genetische en/of omgevingsinvloeden complicaties rond de geboorte spelen stoornissen in neurotransmitter functie en of regulatie een belangrijke rol. Naast gedragstherapie is medicamenteuze behandeling gericht op het beïnvloeden van de werking en of de beschikbaarheid van verschillende neurotransmitters zoals norepinefrine en dopamine.
Sinds vele tientallen jaren worden psych stimulerende medicijnen zoals methylfenidaat en amphetamine (Ritalin en Concerta) gebruikt voor de behandeling van kinderen met ADHD; de ervaring leert dat deze psychostimulerende middelen beter werken dan gedragstherapie maar er kunnen flinke bijwerkingen optreden zoals slapeloosheid, tics en anorexia die nopen tot het stoppen met de medicatie.
Niet-stimulerende medicijnen zijn een andere mogelijkheid voor de behandeling van kinderen met ADHD die psychostimulantia niet verdragen of die de voorkeur geven aan behandeling met een niet-stimulerend middel. Een niet-stimulerend medicijn dat is goedgekeurd en vrijgegeven voor behandeling van ADHD is Guanfacine.
Guanfacine is een centraal in de hersenen werkend z.g. alpha2a-adrenerge agonist welke in de prefrontale cortex en de basale ganglia direct de noradrenaline werking zodanig beïnvloedt dat het een gunstig effect heeft op de symptomen van ADHD.
Bijwerkingen van Guanfacine (dit medicijn wordt al ruim 30 jaar voorgeschreven ter behandeling van hoge bloeddruk) zijn:
- lichte duizeligheid bij opstaan
- droge mond (tijdelijk)
In een z.g. fase4 studie, (dwz nadat alle eerdere fasen in de ontwikkeling van het medicijn, in dit geval Guanfacine, met goed gevolg zijn afgesloten, en het middel als veilig en werkzaam is goedgekeurd) zal de werkzaamheid op lange termijn van Guanfacine getest worden bij kinderen tussen 6 en 17 jaar die psychostimulantia (Ritalin of Concerta) niet verdragen of bij wie psychostimulantia niet (voldoende) werken.
